งานหลักของมูลนิธิศูนย์ข้อมูลชุมชน หรือ CRC คือ การทำงานร่วมกับชุมชนที่เผชิญกับปัญหาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม ที่เกิดจากการอุตสาหกรรมและโครงการพัฒนาที่ไม่มีประสิทธิภาพในการจัดการ และขาดกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน
เราทำงานให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายด้วยการดำเนินคดี และให้คำปรึกษา แก่ประชาชนและชุมชน เพื่อให้เกิดการคุ้มครองสิทธิของประชาชน ทั้งสิทธิมนุษยชน สิทธิชุมชน และการปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่ได้รับผลกระทบจากอุตสาหกรรมและโครงการพัฒนาต่างๆ
CRC ยังตระหนักถึงทางออกในระยะยาวที่จะสามารถบรรลุผลที่ยั่งยืนให้สามารถบรรลุเป้าหมายได้อย่างแท้จริง CRC จึงได้ส่งเสริมการสร้างศักยภาพทางกฎหมายให้แก่ชุมชนที่ทำงานร่วมกัน และกลยุทธ์ที่มุ่งหมายของเรา คือ การให้ชุมชนมีอำนาจด้วยการใช้กระบวนการทางกฎหมาย เพื่อให้พวกเขาสามารถใช้สิทธิและเสรีภาพเพื่อปกป้องคุ้มครองตนเอง ชุมชน และสิ่งแวดล้อมได้ นอกจาก การให้ความช่วยเหลือในการดำเนินคดีแก่ชุมชนแล้ว CRC จึงยังฝึกอบรมให้แก่ชุมชนที่ได้รับผลกระทบ เพื่อให้ทราบและเข้าใจเกี่ยวกับเครื่องมือและกลไกทางกฎหมายทั้งที่มีอยู่ในประเทศและระหว่างประเทศที่สามารถใช้เพื่อปกป้องสิทธิชุมชน วัตถุประสงค์ของการฝึกอบรม คือ การเพิ่มศักยภาพแก่ชุมชน สร้างความตระหนักถึงสิทธิมนุษยชนและกฎหมายสิ่งแวดล้อม ตลอดทั้ง การสร้างเครือข่ายของผู้ช่วยนักกฎหมาย หรือ Para-Legals การสร้างเครือข่ายคู่ขนานของผู้นำชุมชนจะส่งเสริมให้ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อในหมู่บ้านได้สามารถรวบรวมข้อมูลสำหรับการดำเนินคดีทางกฎหมาย และดำเนินกิจกรรมชุมชนที่เกี่ยวข้องกับคดีได้อย่างมีประสิทธิภาพ
CRC ตระหนักดีว่า กฎหมายหรือหลักการระหว่างประเทศและภูมิภาค ที่เกี่ยวกับหลักการคุ้มครองและปกป้องสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม เป็นเครื่องมือที่สำคัญและมีผลที่ดี ซึ่งประเทศไทยควรนำมาปรับใช้ ด้วยเหตุผลดังกล่าว CRC จึงติดตามการปฏิบัติตามสนธิสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมที่ประเทศไทยได้ให้สัตยาบันไว้ ผ่านทางการส่งรายงานไปยังคณะกรรมการต่างๆที่ตรวจสอบของกลไกระหว่างประเทศ เพื่อให้เห็นถึงการปฏิบัติที่มีการนำเอาหลักสากลมาปรับใช้อย่างแท้จริง
เราเชื่อว่า การเปลี่ยนแปลงจะต้องเกิดขึ้นในระดับนโยบายด้วยเช่นกัน ดังนั้น เราจึงมีส่วนร่วมในการสนับสนุนนโยบายด้านกฎหมาย และการพัฒนามาตรฐาน เกี่ยวกับการคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและการรักษาสิ่งแวดล้อมในประเทศไทยและในระดับภูมิภาค
ผลกระทบจากอุตสาหกรรมและโครงการพัฒนาในทางลบทั้งต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม อาจส่งผลกระทบข้ามพรมแดนด้วย CRC ตระหนักถึงความสำคัญของความร่วมมือระหว่างองค์กรภาคประชาสังคมในและระหว่างประเทศ จึงได้ร่วมกันกับเครือข่ายเพื่อสร้างการหารือและดำเนินการต่างๆ เพื่อให้เกิดการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมในระดับภูมิภาคและระดับนานาชาติ
กิจกรรมของมูลนิธิศูนย์ข้อมูลชุมชน
- การให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายด้วยการดำเนินคดีและให้คำปรึกษากฎหมาย
ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น CRC ได้ทำงานทางกฎหมายด้วยการดำเนินคดีให้แก่ชุมชนหลายชุมชน ในประเทศไทย ทั้งคดีในประเทศและคดีที่มีผลกระทบข้ามพรมแดน โดยการดำเนินการให้คำปรึกษาทางกฎหมายแก่ชุมชน ให้ความรู้แก่ชุมชนเกี่ยวกับสิทธิชุมชน สิทธิในการมีชีวิตอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี สิทธิที่ดิน และสิทธิในการได้รับการปกป้องคุ้มครองในฐานะนักปกป้องสิทธิมนุษยชน ตลอดทั้งร่วมดำเนินคดีให้แก่ชุมชน เพื่อก่อให้เกิดความเข้มแข็งของประชาชนและชุมชน เพื่อให้เกิดการปกปกป้องคุ้มครองและเคารพในสิทธิมนุษยชน และผู้ถูกกระทำละเมิดได้รับการเยียวยาแก้ไข ในซึ่งนับรวมแล้วจากการทำงานคดีกับชุมชนกว่า 30 ชุมชน CRC ทำคดีมาแล้วกว่า 100 คดี
- การเสริมสร้างเครือข่ายโดยการประสานงานกับองค์กรภาครัฐและภาคเอกชนทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ
CRC ได้ทำงานร่วมกับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ในกรณีมีข้อร้องเรียนต่อคณะกรรมการฯ และมีประเด็นปัญหาทางกฎหมายที่จำเป็นจะต้องให้ความช่วยเหลือดำเนินคดี
นอกจากนี้ ยังได้ทำงานร่วมกับเครือข่ายองค์กรต่างๆ เช่น คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (กป.อพช.) ภาคใต้ คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (กป.อพช.) ภาคอีสาน คณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน (กป.อพช.) ภาคเหนือ กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ มูลนิธิภาคใต้สีเขียว มูลนิธินิติธรรมสิ่งแวดล้อม มูลนิธิผสานวัฒนธรรม มูลนิธิแม่น้ำนานาชาติ สมาคมนักกฎหมายสิทธิมนุษยชน และชุมชนในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากโครงการพัฒนาในประเทศไทย เพื่อสร้างและส่งเสริมเครือข่ายและคนรุ่นใหม่ให้สามารถร่วมกันทำงาน ด้านการศึกษาวิจัย การให้ความรู้ทางกฏหมาย รวมทั้ง การให้ความช่วยเหลือทางกฏหมายเกี่ยวกับสิทธิเสรีภาพ คุณภาพชีวิต ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม และสิทธฺชุมชน เพื่อประโยชน์สาธารณะ
ในส่วนเครือข่ายระหว่างประเทศ
CRC ยังทำงานร่วมกับองค์กรระหว่างประเทศในประเด็นสิทธิมนุษยชน และสิ่งแวดล้อม ได้แก่ United Nation OHCHR, AICHR, Protection International, Amnesty International, Fortify Rights, EarthRights International, Save the Mekong, UN working group on Business and Human Rights เป็นต้น
เพื่อประโยชน์สาธารณะ ในการป้องกันคุ้มครอง และรักษาคุณภาพชีวิต ทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม
และสิทธิชุมชน ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
3. ส่งเสริมการเรียนรู้ การอบรม และองค์ความรู้เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน และสิทธิชุมชน
CRC ได้ทำงานร่วมกับมหาวิทยาลัย เช่น มหาวิทยาลัยทักษิณ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง ในการจัดเสวนา ทางวิชาการ เพื่อส่งเสริมความเข้าใจในเรื่องสิทธิมนุษยชน สิทธิชุมชน สิทธิในการปกป้องธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดทั้งหลักการว่าด้วย ธุรกิจและสิทธิมนุษยชน โดยการจัดอบรมและให้การศึกษาแก่นักศึกษาและประชาชนทั่วไป